Blog

Një studim tronditës nga Universiteti i Stanford-it ka ngritur alarmin për ndikimin potencialisht të rrezikshëm të inteligjencës artificiale në shëndetin mendor të njerëzve. Sipas hulumtimit, sisteme si ChatGPT dhe mjete të tjera të ngjashme mund të përkeqësojnë krizat psikologjike duke rritur rrezikun për zhvillimin e psikozës apo mendimeve vetëvrasëse.

🔍 Çfarë zbuloi studimi?

Në testime të kontrolluara, ku përfshiheshin skenarë me iluzione, ankth ekstrem apo rrezik për vetëvrasje, ChatGPT është vënë në pikëpyetje për përgjigjet e tij shpesh të papërshtatshme dhe jo të ndihmshme. Në disa raste, sistemi ka “konfirmuar” iluzione, pa ofruar ndihmë konkrete apo sugjerime për mbështetje profesionale.

⚠️ Raste reale me pasoja fatale

Studiuesit raportuan se në disa raste të dokumentuara, ndërveprimi me AI ka çuar në përkeqësim të gjendjes emocionale të individëve, madje edhe në humbje jete në rrethana të rënda.

📌 Pse ndodh kjo?

Raporti thekson se këto sisteme janë dizajnuar për të qenë të sjellshme dhe jo-konfrontuese, gjë që i bën të papërshtatshme për situata kritike ku nevojitet ndërhyrje profesionale. Mungesa e sensibiltetit etik dhe paaftësia për të drejtuar individin drejt ndihmës mjekësore e bën të qartë: AI nuk mund të zëvendësojë kontaktin njerëzor në çështje të shëndetit mendor.

🧠 Këshillë për përdoruesit:

Nëse ndiheni në krizë emocionale, gjithmonë drejtohuni tek profesionistët e shëndetit mendor. ChatGPT dhe të ngjashmit mund të ndihmojnë në disa fusha, por jo në rastet që kërkojnë ndjeshmëri të thellë dhe ndihmë reale.

Emisioni “Top Story” solli së fundmi në vëmendjen e publikut një nga rastet më tronditëse të dhunës seksuale të dokumentuara gjatë kohës së regjimit komunist në Shqipëri — një ngjarje që jo vetëm zbulon mizorinë e krimit, por edhe qasjen e pamëshirshme dhe të papranueshme të lidershipit të kohës ndaj viktimave.

Sipas dokumenteve arkivore të publikuara nga emisioni, rasti në fjalë daton në verën e vitit 1980, kur një vajzë 15-vjeçare nga Tirana u bë viktimë e një përdhunimi të tmerrshëm nga një grup prej pesë të rinjsh.

morën me forcë vajzën dhe e izoluan në një bunker të ndodhur në një plazh, ku për një periudhë prej tre javësh, deri më 10 gusht të po atij viti, ata ushtruan marrëdhënie seksuale me dhunë ndaj saj.

Për këtë akt të rëndë kriminal, u arrestuan katër prej të rinjve, ndërsa një i pestë ishte ende nën hetim.

Dokumentet zbulojnë gjithashtu se në këtë rast ishin përfshirë edhe persona të tjerë, ndaj të cilëve “po merreshin masa”, siç shkruhet në raportimet e kohës.

Por ajo që ka shkaktuar më shumë indinjatë dhe tronditje në publik, është qëndrimi skandaloz i vetë udhëheqësit të Partisë së Punës, Enver Hoxha, i dokumentuar në shkresat zyrtare.

I pyetur për ngjarjen dhe për mënyrën se si duhej trajtuar rasti, Enver Hoxha është cituar të ketë thënë:

“Është problem kaq i madh ky, kur ti thua se nuk kemi raste që viktima të ketë pasur vdekjen nga marrëdhëniet seksuale të kryera me dhunë? Pse ta bëjmë problem diçka që nuk është vërtetuar në praktikë?”

Ky koment cinik dhe çnjerëzor i liderit të kohës, që redukton një akt të rëndë përdhunimi në një çështje jo problematike vetëm sepse viktima nuk kishte humbur jetën, është pasqyra më e qartë e mënyrës sesi trajtoheshin rastet e dhunës seksuale në atë regjim.

Në vend që ngjarja të përballej me ndëshkimin maksimal, siç do të kërkonte çdo standard elementar njerëzor dhe ligjor, qasja zyrtare e kohës duket se minimizonte krimin, duke dërguar mesazhin se integriteti dhe dinjiteti i viktimave nuk përbënin prioritet.

Ky rast është një ndër shembujt më flagrant të hipokrizisë morale dhe brutalitetit institucional të regjimit komunist, ku çështjet e dhunës ndaj grave dhe vajzave jo vetëm që nuk trajtoheshin si çështje të rënda kriminale, por shpesh mbylleshin në heshtje, duke mbrojtur autorët dhe duke traumatizuar më tej viktimat.

Rasti i vajzës 15-vjeçare mbetet një dëshmi e dhimbshme e një kohe kur drejtësia ishte e përdorur dhe viktimat mbeteshin pa mbrojtje, ndërkohë që liderët më të lartë të shtetit i shihnin këto krime si çështje të parëndësishme.

Publikimi i këtyre dokumenteve nga “Top Story” është një kontribut i rëndësishëm për rikujtimin e së vërtetës historike, për të mos lejuar që plagët e pandëshkuara të së kaluarës të mbeten të fshehura dhe për të nderuar dinjitetin e viktimave që nuk patën asnjëherë mundësinë të gjenin drejtësi.

Pas Vlorës, Fierit, Durrësi, kryeministri Edi Rama do të “zbarkojë” edhe në Tiranë ku priten shkarkime të tjera.

Kreu i qeverisë të hënën paradite pritet të mbajë një takim me drejtorët e bashkisë së Tiranës si dhe me deputetët e PS të këtij qarku.

Burimet për Top Channel bëjnë me dije se ky takim i të njëjtit format si në dy javët e shkruara është planifikuar të mbahet në orën 08:30 në ambientet e një hoteli në qendër të Tiranës.

Deputetët aktualë dhe ata të rinj së bashku me drejtorët e bashkisë do të raportojnë problematikat e mbledhura në terren pasi u ndanë në grupe siç edhe kërkoi Edi Rama në mbledhjen e dy javëve më parë.

Kujtojmë se kryeministri Edi Rama përgjatë javëve të fundit është ndalur në disa bashki të vendit ku dhe ka kërkuar dorëheqjen e drejtorëve si dhe u ka tërhequr “veshin” kryebashkiakëve të tij.

Kur Egli mbrëmë puthi bluzën me fytyrën e Gjestit në koncert, shumë e panë si një moment romantik. Por për opinionistin Anaid Kaloti, kjo ishte një skenë e sajuar dhe një përpjekje e fundit për të rikthyer famën e humbur.

Përmes një postimi të gjatë dhe simbolik me titullin “Kur ra fama”, Kaloti rrëfen një episod që, sipas tij, ndodhi menjëherë pas përfundimit të Big Brother VIP Kosova, ku ai u takua me Eglin dhe Gjestin në një hotel luksoz. “Plaku” në fabul, që i referohet vetes, i kishte dhënë një këshillë çiftit:

“Duhet ta ruani këtë gjë para publikut… që ju besuan dhe ju deshën bashkë!”

Ai tregon se Egli ka qenë e gatshme të vazhdonte lidhjen: “Egli ishte dakort”, – shkruan Anaidi, ndërsa për Gjestin thotë:
“Kingi ishte i lidhur me dikë tjetër dhe nuk donte që ‘goca ti hynte thellit’, duke vazhduar lojën sikur kishte më shumë hallin e kësaj se të asaj tjetrës.”

Për më tepër, ai zbërthen mënyrën se si Gjestit, sipas tij, nuk i interesonte më aspak Egli: “Ai nuk e donte atë dhe e shihte si një leckë këpucësh të përdorur disa herë… sa vjen moment që ke nevojë ta kapësh për të fshirë këpucët sërish, se të bëhen gishtat pis.”

Ironia e tij vazhdon edhe më tej, duke nënvizuar përpjekjet e kota për të rikthyer vëmendjen:
“CA TË BËJMË, CA TË BËJMË!!! Provojmë njëherë bëjmë si zemërmirë, takohemi te sëmurët nëpër koncerte, bëjmë si njerëz të drejtë të Zotit! Nuk ecë!”

Pika kulmore e reagimit është kur Anaidi përshkruan momentin e skenës së fundit, që u bë virale:
“Moren të dy nga një bluzë me fytyrat e njëri-tjetrit, e puthën bluzën në skenë para publikut, për të gënjyer kësaj here jo vetëm publikun por edhe veten… QESHARAKE! Asnje nuk reagoi, askush nuk i besoi, as ata vetë që puthën rreckën që dje fshinë këmbët!”

Dhe përmbyllja e tij është një metaforë për ata që e shijojnë famën përkohësisht: “Sa më lart të ngjitesh, aq më të vështirë do e kesh të ngrihesh kur të biesh poshtë.”

Një reagim i drejtëpërdrejtë dhe i mbushur me thumbime, që hedh dritë mbi një raport të brishtë, një dashuri të pambaruar dhe një famë që, sipas Anaidit, po përpiqet të mbahet me fije pambuku.

Aksioni për prishjen e ndërtimeve pa leje në Theth ka hyrë në ditën e 7-të, me rreth 70 objekte të shembura deri më tani nga fadromat e IKMT-së, të mbështetura nga forcat e rendit. Edhe pse situata në terren paraqitet e qetë, tensionet mbeten të larta, dhe banorët nuk ndalen në përpjekjet për të ndalur aksionin.

Një zhvillim i rëndësishëm u shënua përpara Kishës së Thethit, ku u mblodh Kuvendi i Burrave – një takim tradicional për të diskutuar mbi pasojat që ky aksion mund të ketë për të ardhmen e zonës. Banorët kërkojnë që qeveria të hapë një dritare dialogu dhe të mos shembë bujtinat që për shumë prej tyre përfaqësojnë një të ardhme ekonomike.

Zef Vladi, një banor i njohur i Shalës, foli për rëndësinë e kullave tradicionale:

“Këto shtëpi janë ndërtuar me djersë dhe mbrojtur me gjak. Ne nuk i kërkojmë falje ligjit, por një marrëveshje që respekton jetën dhe historinë tonë.”

Prifti i Thethit gjithashtu bëri një thirrje për dialog, duke nënvizuar nevojën për ruajtjen e harmonisë dhe traditës në këtë zonë të veçantë të Shqipërisë.

Ndërkohë, Arqipeshkvia Metropolitane e Shkodrës ka dalë në mbështetje të banorëve, duke theksuar rëndësinë e mbrojtjes së mjedisit, identitetit kulturor dhe të drejtave të komunitetit vendas në proceset e zhvillimit.

Përplasjet sporadike mes qytetarëve dhe forcave të rendit tregojnë se situata është ende delikate. Nëse nuk hapet një kanal komunikimi mes qeverisë dhe komunitetit të Thethit, tensionet mund të rriten sërish në ditët në vijim.

Pak kush prej qytetarëve e di se Bursa, një nga qendrat më të industrializuara metropolitane të Turqisë, është një ndër qytetet më të banuara nga shqiptarët në botë.

E vendosur në veriperëndim të Anadollit, në rajonin Marmara, ky qytetet prej 2.4 milionë banorësh, një të tretën e popullit e ka shqiptarë.

Bursa, ky qytet me një zhvillim të jashtëzakonshëm, i cili shquhet për prodhimin e mjeteve motorike, prej 10 vjetësh ka në kryetar shqiptar. Rexhep Alltepe është kryebashkiaku, me origjinë nga Shkupi, i cili ka propozuar që të përfshihet gjuha shqipe në shkollat turke.

Të vendosur në Bursa prej afro 100 vjetësh, familjet shqiptare nuk janë ndaluar të ruajnë gjuhën, vlerat dhe kulturën e tyre. Shqiptarët e Bursës, siç raporton “TV Klani” kanë ditur të ruajnë mjaft mirë edhe një prej vlerave më të mëdha të shqiptarëve, mikpritjen.

Të ardhur nga Shkupi e Kosova, ata janë përpjekur të ruajnë gjuhën dhe traditat shqiptare, madje edhe martesat kanë preferuar ti bëjnë me shqiptarë. Me ne kanë dëshirë të flasin shqip, edhe pse ndonjë herë e kanë të vështirë të shprehen. Na tregojnë se janë mjaft mirë të integruar në Bursa por sërish kanë mall për vendin e tyre.

Edhe gatimet tradicionale shqiptare kanë mundur ti ruajnë dhe madje t’ja përcjellin brezit me të ri.
Tirana dhe Bursa prej vitesh janë binjakëzuar, si dy vende që do të bashkëpunojnë ngushtë më njeri- tjetrin, për këtë arsye kryebashkiaku Bursës premtoi se do të mbështesë Tiranën në zhvillimin e saj .

Shoqata e biznesmenëve në Bursa, Rumeli Said, e cila në shumicën e saj përbëhet nga biznesmen me origjinë shqiptare, janë gjithashtu të gatshëm të investojnë në Tiranë.
Historia në bursa është thuajse e gjallë, pasi asgjë nuk është prishur, që prej themelimit të saj si kryeqyteti i parë i shtetit osman në mes të 1335 dhe 1413.

Bursa është një ndër qytetet që ka arritur të prodhojë vetë të plotë ciklin e tramit, një prej mjeteve më të frekuentuar për lëvizjen e qytetarëve. Po ashtu në të gjithë Bursën gjenden 4 mijë fabrika të mëdha, të cilat prodhojnë makina. Bursa gjithashtu ka banja termale dhe disa muzeume, duke përfshirë një muze të arkeologjisë. Por ajo çfarë të bie në sy në këtë qytet janë edhe sipërfaqet e gjelbëruara.

Në Turqi thuhet se banojnë më shumë se tre milionë shqiptarë që kanë lëvizur gjatë shekullit të kaluar. Shumica prej tyre kanë ikur në Anadoll nga represioni i pushtetit Serbo-Jugosllav. Gjithandej Turqisë ka fshatrat etnike shqiptare, që kanë ruajtur gjuhen, kulturën, por edhe traditat shqiptare.

Në podkastin e fundit të Alketa Vejsiut, vëmendjen nuk e mori vetëm rrëfimi i ndjerë i Ledri Vulës për jetën personale dhe marrëdhëniet, por edhe pamja e tij fizike, që u komentua gjerësisht në rrjete sociale.

Shumë ndjekës vunë re ndryshime në pigmentimin e lëkurës së duarve të tij, çka ngjalli shqetësim dhe kuriozitet për gjendjen shëndetësore të reperit.

Edhe pse Ledri nuk e përmendi drejtpërdrejt, duket se bëhet fjalë për vitiligo – një çrregullim i pigmentimit që ndodh si pasojë e shkatërrimit të melanociteve, qelizat që prodhojnë pigmentin (melaninën) në lëkurë. Kjo sëmundje shkakton njolla të bardha në trup, të cilat në disa raste përhapen me kalimin e kohës.

Vitiligo nuk është sëmundje ngjitëse apo e rrezikshme për jetën, por shpesh ndikon në aspektin emocional dhe vetëbesimin e individit.

Ledri nuk e komentoi këtë pjesë gjatë intervistës, por pamjet e publikuara kanë bërë që shumë ndjekës të dyshojnë për këtë diagnozë.

Këngëtari i njohur Luiz Ejlli feston sot 40-vjetorin e lindjes.

Në këtë ditë të veçantë, Luizi është shprehur më i plotësuar se kurrë më parë, duke thënë “M’u deshën plot 40 vite që të kisha gjithçka që kam ëndërruar.”

Dhurata më e çmuar për këtë përvjetor të rëndësishëm është vajza e tyre, Luna Mari, që Kiara i ka dhuruar si bekimin më të madh në jetë.

Ky përvjetor nuk është vetëm një numër për Luiz Ejllin, por një reflektim i një kapitulli të ri të jetës, ku dashuria, familja dhe përmbushja personale marrin kuptimin më të thellë.

Xhensila Myrtezaj dhe Ledri Vula, janë apo s’janë? Kjo është dilema e kohëve të fundit në showbiz-in shqiptar që Alketa Vejsiu në podcast-in e saj “Inspire” dontë të zgjidhte.

Me pyetje të drejtpërdrejta dhe njëra pas tjetrës, ajo u përpoq të merrte një konfirmim nga Ledri, i cili dukej disi i zënë ngushtë, por sërish, siç zakonisht personazhet e njohur bëjnë në të tilla raste, tha shumë gjëra për të mos thënë asgjë.

Pyetja e parë: Ka muaj që përflitesh për lidhjen tënde me Xhensila Myrtezajn. Zien rrjeti, videot tuaja bëjnë xhiron e TikTok-ut dhe Instagramit me miliona klikime. Njerëzit ju kanë komentuar dhe ju quajnë një çift shumë të bukur, interesant, seksi. Deri ku shkon marrëdhënia juaj?

“Ne jemi në një ekip dhe na bie shumë si në studio, si në koncerte të jemi bashkë, ndaj kjo po bën që të përflitemi edhe më shumë. Jemi shumicën e kohës bashkë, sepse edhe koncertet i kemi bashkë. Edhe energjia e ekipit është…(ndërpritet se po i bënte bisht përgjigjes.)

Pyetja e dytë: Ti je single tani Ledri?

(Qesh i sikletosur). Jo, jo, jam mirë.

Mirë? Me shëndet? Ledri, në këto raste thuhet: po/jo.)

Pyetja e tretë: Edhe Xhensila ka thënë disa muaj më parë se ishte single, por ju tani jeni të dy të rinj, artistë, shumë tërheqës, muzikën e bëni të mirë…(tjetër çfarë bëni me pak fjalë?)

A mund të funksiononte ky çift artistik edhe në jetë?

“Jemi një ekip. Kemi shumë kimi. Por edhe ne jetën reale mund të funksiononim si çifte. Normal që po. Pavarësisht fëmijëve apo të kaluarës, nëse dy njerëz duhen, dashuria mund gjithçka.”

(Ledri, situata hipotetike krijojmë vetë ne. Ti na thuaj jeni apo s’jeni.)

Pyetja e katërt: Çfarë vlerëson ti te Xhensila? Xhensilën, si kolege e ke njohur besoj, dhe ka disa cilësi njerëzore unike që s’i ka asnjë vajzë tjetër, sepse secili prej nesh është qenie unike në 7 miliardë njerëz që ka bota. Çfarë s’e ke parë te asnjë nga koleget e tua të mëparshme?

“Kemi pas një gjuhë të përbashkët sepse të dy i kemi historitë shumë të ngjashme dhe kemi pas mundësi për të folur. Më pëlqen shumë si artiste. Kam qejf te rri me njerëz që e duan muzikën dhe që kanë qejf të punojnë. Muhabeti na ka shkuar shumë mirë.”

(Ja, prapë i bëri bisht!)

Pyetja e pestë: Në këto intervistat e fundit që kam dëgjuar se është e lënduar, a e ke ndihmuar që ta kaloj ndopak?

“Nuk i kam parë këto intervista, se as të miat nuk i ndjek, më duket cringetë shohësh veten në intervista, por në internet kam parë një moment të sajin emocional, duke qarë në intervistë dhe normal dhe mua më ka prekur shumë.”

(As unë nuk i shoh lajmet që shkruaj, m’i sheh kryeredaktorja. Po ty Ledri, kush t’i shikon intervistat, menaxheri, khem-khem?!)

Në përfundim, Vesa Luma do e kishte thënë më mirë: Jemi dhe s’jemi, asgjë nuk kemi.

Një diskutim mbi pushimet verore u kthye në përplasje mendimesh mes moderatoreve të emisionit “Goca & Gra”. Shkak u bë një sondazh i publikuar nga Top Channel, ku rezultonte se rreth 36% e shqiptarëve nuk kanë mundësi të bëjnë pushime këtë verë.

Elga, u përpoq të sjellë një këndvështrim optimist, duke theksuar se ekzistojnë mundësi për të udhëtuar edhe me buxhet të kufizuar. Ajo përmendi kampingun si një alternativë të përballueshme dhe ndryshe për të kaluar pushimet. Por kjo ide u kundërshtua menjëherë nga Gerta, e cila me një ton kritik u shpreh: “Çadra është për të varfrit”.

Egla: Shumë shqiptarë bëjnë atë fundjavën e famshme ose sajohen në tenda

Kleoniki: Unë kam qenë në Gjipe, kam bërë camping, janë 2-3 kuzhinierë aty, dita mund të shkojë 30 mijë lekë ushqimi

Gerta: Kjo është për studentët, se një familje nuk mund të shkojë në çadër

Kleoniki: Pse jo?!

Loredana: Të kthehesh më i lodhur se ke shkuar

Kleoniki: Ka njerëz aventurier, që kjo gjë i kënaq, nuk i lodh

Loredana: Një familje që ka mundësi…

Gerta: Kampi është sikur kalon nga një gjendje jo e mirë në shtëpi e të shkosh në çadër të stresohesh më keq

Kleoniki: Stres është për ty

Gerta: Tregon sa fakire je

Rudina: Ajo është super aventurë mi Gerta

Gerta: Ideja është ti nuk po shkon të kënaqesh, po shkon nga halli