Kryezëdhënësi i Sali Berishës, Alfred Lela, në një shkrim për shembjet e fundit në Theth, i ka dhënë një konotacion fetar situatës, duke hequr një paralele edhe me komunizmin.
âDuke parĂ« dhe gjykuar atĂ« qĂ« po ndodh nĂ« Theth, por edhe tjetĂ«rkund nĂ« ShqipĂ«ri prej njĂ« jave tĂ« gjatĂ« e torturuese, Edi Rama duket si personazhi ideal pĂ«r tĂ« shpjeguar shprehjen popullore tiranase ânuk kam turp, nuk ke çfarĂ« mĂ« bĂ«n!â. NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, me njĂ« KryeministĂ«r qĂ« nuk njeh ligjin, kodet, as turpin, duhen gjetur zgjidhje tĂ« tjera. Cilatdoqofshin ato!
Por, që të vijë zgjidhja, në fillim duhet të vijë fundi dhe, kam përshtypjen se jemi afër. Të paktën në terma historikë apo të ngjashmërive historike. Pyetja është: do ta pranojmë, a sfidojmë fundin?
I duhet hedhur një sy hartës elektorale të Shqipërisë në 2 zgjedhjet e fundit: të 11 majit 2025 dhe 25 prillit 2023.
Nëse në internet, në formën e memeve, kanë qarkulluar disa variacione që përziejnë humorin e hidhur me melankolinë politike, ku në veri të vendit hartën e popullojnë burra me veshje të traditës dhe me pushkë në dorë, dhe në jug dele, historia është më treguese.
Ndarja e Shqipërisë politike nuk është më as veri- jug dhe as qendër-periferi. Polarizimi i ngjan shumë periudhës 1945-1948, kur nacionalizmi dhe rezistenca ishin tërhequr dhe strehuar në enklavat kryesisht katolike të veriperëndimit. Po të shihni zgjedhjet e fundit lokale, rezultati i të cilave u ripërsërit edhe në parlamentaret, në Shqipëri u ri-krijua një Rrip i Biblës. Partia e djathtë Demokratike mori bashkitë me mbizotërim të elementit katolik në Mirditë, Pukë dhe Fushë-Arrëz. Në zgjedhjet e përgjithshme pati rezultate solide në të njëjtat territore, por edhe në Lezhë e Shkodër, gjithashtu zona me prani të fortë të krishterë.
Kjo ka qenĂ« pak a shumĂ« gjendja edhe nĂ« mes tĂ« viteve â40 tĂ« shekullit tĂ« shkuar, kur nĂ« pushtet erdhĂ«n komunistĂ«t. Me jugun dhe qendrĂ«n (hiq njĂ« rezistencĂ« tĂ« nostalgjikĂ«ve tĂ« Mbretit dhe Abaz Kupit nĂ« Mat dhe KrujĂ«) tĂ« rĂ«nĂ« shpejt nĂ« duar tĂ« komunistĂ«ve, veriu -kryesisht ai katolik- i bĂ«ri qĂ«ndresĂ«n mĂ« tĂ« qenĂ«sishme komunizmit. Rezistenca ishte e pĂ«rgjakshme, por nuk zgjati shumĂ«.
NĂ« kĂ«tĂ« siujdhesĂ« rezistence Thethi i 11 majit u dĂ«shmua njĂ« pĂ«rjashtim. ShaljanĂ«t e kĂ«saj zone duket se âzgjodhĂ«nâ Edi RamĂ«n, me sa duket tĂ« gĂ«njyer nga njĂ« âbesĂ«â qĂ« ky u dha gjatĂ« fushatĂ«s duke u premtuar legalizime dhe falje gjobash. Dy muaj mĂ« vonĂ«, fshati piktoresk mes Alpeve e pa veten tĂ« rrethuar, tĂ« gĂ«njyer, tĂ« linçuar.
Shpagimi i daljes nga amaneti i tĂ« parĂ«ve âme komunistĂ«t nuk ka besĂ«â, e plotĂ«soi rrugĂ«n e vet nĂ« formĂ« dramatike. Me tokĂ« tĂ« trashĂ«guar, por pa trashĂ«gimi, me vend tĂ« lakmuar, por pa katandi, me turistĂ« tĂ« huaj, por pa vatra e kulme, malĂ«sorĂ«t, me siguri, kanĂ« kujtuar porositĂ« e priftĂ«rinjve katolikĂ« tĂ« 1945 lĂ«nĂ« gjyshĂ«rve tĂ« tyreâ, shkruan ai.
âSe pse katolikĂ«t kanĂ« rezistuar en block si zotĂ«rime tĂ« sĂ« djathtĂ«s, ky Ă«shtĂ« njĂ« fat, fakt dhe fatalitet historik. Me ta ka qenĂ« gjithmonĂ« kĂ«shtu: janĂ« mbyllur nĂ« vetvete, lartĂ«sive tĂ« stuhishme tĂ« atdheut, pĂ«r tĂ« refuzuar gjithçka qĂ« besimi, instinkti dhe, pse jo, kokĂ«fortĂ«sia ua pĂ«rplaste kodeve primordiale. Siç e thotĂ« njĂ« varg i atyre zonave ku i kĂ«ndohet kĂ«saj paradigme âse pĂ«r grada e pĂ«r çifligje, fenĂ« e Krishtit nuk e shiteâ.
Pas 500 vjetĂ«sh, ka ardhur koha qĂ« tokat e tyre tĂ« pakta, por tĂ« bukura, si tĂ« ishte njĂ« shpagim pĂ«r gjithĂ« atĂ« mujtĂ« shekullore, tĂ« fitojnĂ« âgradaâ dhe tĂ« bĂ«jnĂ« çifligje. Por, ja, ku u vjen Edi Rama, me taborĂ«t edhe ma tĂ« zi se tĂ« osmanllive, dhe ua zĂ« nĂ« grykĂ« gostinĂ« qĂ« ata kujtuan se ua kishte gatuar Zoti vetĂ«.
Edi Rama po e imiton Enver HoxhĂ«n, sa me kulaç e sa me kĂ«rbac, edhe nĂ« atĂ« se Ă«shtĂ« kthyer kundĂ«r popullit ânĂ« emĂ«r tĂ« popullitâ.
NĂ« parim, ky Ă«shtĂ« fillimi i funditâ, pĂ«rfundon Lela.
