Një shqetësim në rritje po vjen nga komuniteti shkencor: nivelet e testosteronit tek meshkujt e rinj janë në rënie të ndjeshme. Studime të fundit tregojnë se një 20-vjeçar sot ka nivele të testosteronit të ngjashme me ato të një 70-vjeçari në vitet 1970.
Ky zbulim alarmues vjen pas disa dekadave të analizave dhe krahasimeve të të dhënave hormonale në popullata të ndryshme. Në veçanti, shkencëtarët kanë vënë re një rënie të qëndrueshme të nivelit mesatar të testosteronit që nga vitet 1980, duke sugjeruar se nuk bëhet fjalë vetëm për një plakje natyrale të popullsisë, por për faktorë të jashtëm që ndikojnë drejtpërdrejt në shëndetin hormonal të meshkujve të rinj.
Cilat janë arsyet?
Ekspertët rendisin disa faktorë të mundshëm për këtë rënie të ndjeshme:
- Stili i jetesës sedentare – mungesa e aktivitetit fizik ka ndikim të drejtpërdrejtë në prodhimin e testosteronit.
- Ushqimi i përpunuar dhe obeziteti – dieta moderne e pasur me sheqerna, yndyra të pashëndetshme dhe kimikate ndikon negativisht në shëndetin hormonal.
- Stresi kronik dhe gjumi i pakët – këto dy elementë lidhen ngushtë me uljen e prodhimit të hormoneve mashkullore.
- Ndotja mjedisore dhe ekspozimi ndaj kimikateve hormon-prishëse – si BPA, ftalatet dhe substanca të tjera që gjenden në plastikë, kozmetikë dhe produkte të përditshme.
Pasojat e uljes së testosteronit
Testosteroni është një hormon kyç për funksionimin e shumë proceseve në trupin mashkullor, duke përfshirë masën muskulore, densitetin e kockave, energjinë, dëshirën seksuale dhe gjendjen emocionale. Rënia e nivelit të tij në moshë kaq të re mund të ndikojë në fertilitet, humor, motivim dhe madje edhe në jetëgjatësi.
Çfarë mund të bëhet?
Mjekët rekomandojnë masa parandaluese që përfshijnë:
- Aktivitet fizik të rregullt, veçanërisht ushtrime me pesha
- Dietë të pasur me proteina, yndyra të shëndetshme dhe produkte natyrale
- Mënjanimin e ushqimeve të përpunuara dhe plastikes së panevojshme
- Menaxhimin e stresit dhe përmirësimin e cilësisë së gjumit
Ky zbulim është një thirrje për reflektim për brezin e ri dhe për sistemet shëndetësore në tërësi. Rënia e testosteronit nuk është thjesht një çështje hormonale – është një pasqyrë e mënyrës së jetesës moderne.
Nëse dëshiron ta kthejmë këtë në një artikull më të gjatë, me citime nga burime shkencore apo ekspertë shqiptarë, mund ta zgjerojmë. Do të doje edhe tituj alternativë apo version për faqe interneti?