Në disa qendra shëndetësore të vendit po evidentohet një fenomen shqetësues, i cili cenon rëndë etikën profesionale, moralin e punonjësve dhe cilësinë e shërbimit ndaj qytetarëve. Burime nga stafi shëndetësor bëjnë me dije se në mungesë të kontrollit efektiv dhe zbatimit të rregullave të barabarta, është krijuar një kulturë privilegjesh dhe padrejtësish e cila po përshkallëzohet.
Orari i punës dhe standardet e dyfishta
Një ndër problemet kryesore është respektimi selektiv i orarit të punës. Sipas të dhënave të mbledhura, disa mjekë largohen nga institucionet shëndetësore në orare të parregullta, pa dhënë llogari dhe pa u përballur me asnjë masë disiplinore. Ndërkohë, pjesa tjetër e stafit përfshirë laborantë, infermierë dhe personel mbështetës detyrohen të qëndrojne deri në orën 16:00, duke firmosur prezencën në hyrje dhe dalje, pavarësisht kushteve shpesh të papërshtatshme për punë.
Ky standard i dyfishtë ka krijuar një ndarje të qartë hierarkike brenda stafit, ku disa gëzojnë imunitet praktik ndaj rregullave, ndërsa të tjerët ndëshkohen për çdo devijim të vogël.
Kushtet e punës – një situatë e papranueshme
Raportohet se ambientet e punës në këto qendra janë të pajisura në mënyrë të pamjaftueshme për të përballuar kushtet klimatike. Në periudhat e verës, kur temperaturat arrijnë deri në 40°C, punonjësit detyrohen të kryejnë detyrat e tyre pa ajër të kondicionuar dhe shpesh pa as ventilim minimal. Në dimër, situata përsëritet në formën e mungesës së ngrohjes. Këto kushte jo vetëm që bien ndesh me standardet minimale të sigurisë dhe higjienës në punë, por përbëjnë rrezik real për shëndetin e stafit.
Abuzimi me orarin zyrtar
Një tjetër problem i evidentuar është fakti se disa punonjës të sektorit shëndetësor, përfshirë infermierë, ushtrojnë aktivitete të tjera, si shërbim në lokale, gjatë orarit zyrtar të punës. Ky është një shkelje e qartë e detyrës, e cila nuk adresohet nga drejtuesit përkatës, duke krijuar perceptimin e tolerimit të hapur ndaj abuzimeve.
Lejet – një mjet presioni mbi punonjësit
Në raste kur punonjësit kanë nevojë të marrin leje për arsye emergjente, kërkesat nuk miratohen si leje zyrtare të paguara, por ditët u zbriten nga pushimet vjetore. Kjo praktikë, e denoncuar nga vetë stafi, shihet si një mjet presioni dhe jo si zbatim i drejtë i politikave të burimeve njerëzore.
“Na mbajnë në orar edhe kur s’ka punë” – dëshmi nga terreni
Në kuadër të këtij investigimi, u zhvillua një bisedë me disa punonjës të këtyre institucioneve, të cilët pranuan të flasin në kushte anonimiteti.
“Edhe kur nuk ka asnjë punë për të bërë, nuk na lejohet të largohemi nga institucioni. Duhet të rrimë deri në minutën e fundit, thjesht për të firmosur orarin e daljes. Është e lodhshme, demotivon dhe nuk ka asnjë logjikë praktike”, – shprehet një prej punonjësve.
Kjo dëshmi tregon se problemi nuk lidhet vetëm me orarin dhe kushtet, por edhe me një koncept të gabuar të menaxhimit të burimeve njerëzore, ku prezenca fizike shihet si qëllim në vetvete, pavarësisht produktivitetit.
Pasojat dhe nevoja për ndërhyrje
Këto praktika po ndikojnë drejtpërdrejt në uljen e moralit të punonjësve, krijimin e një ambienti pune toksik dhe, rrjedhimisht, në cilësinë e shërbimit që i ofrohet publikut. Një administratë e tillë, e bazuar në privilegje dhe mosndëshkim, dëmton imazhin e institucioneve publike dhe besimin e qytetarëve.
Autoritetet përgjegjëse, përfshirë Ministrinë e Shëndetësisë dhe organet inspektuese, duhet të ndërmarrin masa të menjëhershme për:
Vendosjen e një sistemi kontrolli të rreptë dhe të barabartë për të gjithë stafin. Sigurimin e kushteve minimale të punës sipas standardeve ligjore. Ndëshkimin e çdo forme abuzimi me detyrën dhe privilegjeve të padrejta.
Vetëm përmes një qasjeje të tillë mund të rikthehet besimi i punonjësve dhe qytetarëve në institucionet shëndetësore të vendit.
