Skrapar – Në zemër të Shqipërisë, ngrihet madhështor Mali i Tomorit, i quajtur ndryshe “mali i Zotit”. Por për shumë njerëz, ky mal nuk është thjesht një simbol i natyrës apo i besimit, por një vend ku ndodhin mrekulli.
“Mali i Shenjtë që Shpëtoi Jetë! Historia e Panjohur e Tomorit që Të Lë pa Fjalë”

Një histori e rrallë rrëfehet nga banorët e vjetër të zonës: gjatë Luftës së Dytë Botërore, një grup familjesh nga Berati dhe Skrapari, të ndjekur nga ushtria fashiste, gjetën strehë në shpellat e Tomorit. Për ditë të tëra, malet e mbuluara nga mjegulla dhe pyjet e dendura u bënë mburojë natyrore, duke i shpëtuar nga vdekja e sigurt. Sipas dëshmitarëve, asnjë ushtar nuk mundi të gjejë rrugën, sikur një forcë e padukshme i çorientonte.
Por kjo nuk është e vetmja herë që Mali i Tomorit ka “shpëtuar” jetë.
Çdo 20-25 gusht, mijëra njerëz ngjiten në majën e tij për të marrë pjesë në pelegrinazhin bektashian, një ritual i lashtë që besohet se sjell shërim shpirtëror e fizik. Disa kanë rrëfyer histori ku fëmijët e tyre janë shëruar pas një nate lutjesh në majë të malit.
A është Tomori thjesht një mal, apo diçka më shumë?